මේ දවස්වල ඡන්ද උණුසුමත් එක්ක වෙන මොනවත් ලියන්න බැරි තත්ත්වයක් තිබේ. ඒත් අපට දේශපාලන මතවාද ගැන ප්‍රසිද්ධියේ අදහස් පළ කරන්න තහනම් නිසා, සීමාව තුළ ඉඳගෙන ලියන්න හැකියාව ඇත්තේ, පොඩි පොඩි කතා ටිකක් විතරකි. එයින් මුලින් ම මට මතක් වෙන්නේ අසූ ගණංවල මුල භාගයේ තිබුණු ලංකාවේ පළවෙනි ජනාධිපතිවරණයයි. ඒ 1982 දී ය. මට මතක එක ම සිදුවීම නම්, අපේ නාන ළිඳ ළඟ දී අපේ මහප්පා, (උග්‍ර යූඇන්පී කාරයෙකි...) "කොබ්බෑකඩුවගෙ ඡන්දෙත් හොරට දාලලු නේ?" යි හිනා වෙමින් කියූ හැටි ය.
මට මතක ඇති කාලයක ඉඳං අපේ තාත්තා මුල් කොටගෙන අපේ මුළු පවුල ම, පවතින ආණ්ඩුවට විරුද්ධ පැත්තේ ය. මට මතක මුල් ම කාලයේ, අපි ජේ ආර් ජයවර්ධන ආණ්ඩුව පිළිකුල් කළෙමු. අම්මා කියන හැටියට, ඊට කලින් පැවති මැතිණිගෙ ආණ්ඩුව ට විරුද්ධව ඡන්දය ප්‍රකාශ කර තිබුණු අපේ තාත්තා, ජේ ආර් විසින් ආර්ථිකය විවෘත කළාට පසු, "අපේ ඡන්දෙන් තොපිත් කාපියව්" යි කඩමණ්ඩියේ දී මහ හඬින් කියා තිබුණි.
1989 තිබූ ජනාධිපතිවරණයේ දී යූඇන්පී ආණ්ඩුවට එරෙහි ව ඡන්දය ප්‍රකාශකිරීමට අවස්ථාව ලැබීමෙන් උද්දාමයට පත් වූ අපේ ගමේ ශ්‍රී ලංකා කාරයන් ඡන්දය දා හවස ගමේ මහ පාර දිගේ පෙළපාලියක් ද ගියෝ ය.
1994 දී බහුතරයගේ ආශීර්වාදයෙන් පළාත් සභා මැතිවරණය සහ පාර්ලිමේන්තු මහ මැතිවරණය දිනමින් ඉතා වේගවත් ගමනක් ගිය චන්ද්‍රිකා මැතිණිය, වූවත් අපේ පවුලේ අප්‍රසාදයට ලක් වීමට වැඩි කාලයක් ගත වුණේ නැත.
ලංකාවේ මා දන්නා දේශපාලනික ඉතිහාසය ඔය විදිහ ය. එතනින් ඉදිරියට යමක් කීමට මගේ වෘත්තීමය සීමාවන් අනුව මේ අවස්ථාවේ දී බැරි ය. පහතින් මා ලියන්නේ මාතෘකාවේ හැටියට ම මා අසා ඇති ඡන්ද හා දේශපාලනය පසුබිම් කරගත් කතා ටිකකි...
පළවෙනි කතාව මම ඇහුවේ අරේ සහ මරේ නම් සීයලාගේ රේඩියෝ වැඩසටහනෙනි.
කොල්ලෙක් බයිසිකලෙන් ඇවිත් බැහැලා, දේශපාලන පක්ෂ මැතිවරණ කාර්යාලයක් ළඟ. ඇහුවලු,
"චණ්ඩි ඉන්නව ද?" කියලා.
ඇහැට ඇඟිල්ලෙන් අණින තුරු බලාගෙන හිටියා වගේ, දහ දෙනෙක් විතර එළියට පැනලා, අර කොල්ලට වැලේ වැල් නැතිව යන්ඩ තඩි බෑවලු.
පැයක් විතර උඩ දාගෙන ගහලා ගහලා, අන්තිමේ කට්ටිය හති දාන්ඩ ගත්තට පස්සෙ අර කොල්ල කිව්වලු,
"අනේ අයියෙ... මේ ගෙදර උන්නා චන්දි කියල ගෑල්ලමයෙක්. මං මේ එයා ඉන්නව ද කියල ඇහුවෙ." කියලා.
ඒක කිව්වම සමාන කතාවක් මතක් වුණා...
දවසක් පිස්සංකොටුවෙ හිටපු සුපුං කියල එකෙක් තාප්පෙන් පැනලා ගමට ගිහිං ගමේ එකෙකුට ගහල ආපහු ඇවිත්.
පහුවදා, ගමේ ම ඉන්න කොල්ලො සෙට් එක ආවලු පිස්සං කොටුවට. ඇවිත් සුපුං ව හොයනවලු. අන්තිමේ "මං තමයි සුපුං" කියල එකෙක් පිළිගත්තලු. ඉතිං අර කොල්ලො සෙට් එක අරූට වඩාගෙන ගැහුවලු කුඩු සම්බෝල වෙන්ඩ. ගහල ගහල අරුං සෙට් එක යන්ඩ යනකොට, ගුටිකාපු එකා කියනවලු...
"අඩෝ! හූ! මං සුපුං නෙමෙයි, ප්‍රසක්ඥ" කියල.
.png)
අඹගෙඩියක් වගේ රටක ජනාධිපති කෙනෙක් වරක් ඔස්ට්‍රියාවට සංචාරයක් ගියා. එහෙ එයා‌පෝට් එකේ දි එයාව පිළිගත්තෙ ඔස්ට්‍රියාවෙ අගමැති. ඉතිං අඹගෙඩි ජනාධිපති එයාගෙ කස්ටිය අඳුන්වලා දුන්නා,
"මේ අපේ ආර්ථික සංවර්ධන ඇමති, අධ්‍යාපන ඇමති, විද්‍යා හා තාක්ෂණ ඇමති, නීතිය හා සාමය පිළිබඳ ඇමති..."
ඉතිං ඔස්ට්‍රියාවෙ අගමැතිත් එයා එක්ක හිටපු පිරිස අඳුන්වලා දුන්නා...
"මේ අපේ ආර්ථික කටයුතු ඇමති, අධ්‍යාපන ඇමති, අධිකරණ ඇමති, වරාය සහ නාවුක කටයුතු ඇමති."
ඒක කියනකොට අර අඹ රටේ ජනාධිපතිට හිනා. ඔස්ට්‍රියාවෙ අගමැති ඇහුව ඇයි හිනා වෙන්නෙ කියලා.
"බොලාට මුහුදු තීරයක් තියෙනවයැ? හතර වටින් ම ගොඩබිමින් වට වෙච්ච රටක්නෙ ඔස්ට්‍රියාව. ඉතිං වරාය හා නාවුක කටයුතු ඇමති කියල කිව්වම මට හිනා ගියා." අඹ ජනාධිපති කිව්වා. ඒ ගමන ඔස්ට්‍රියාවෙ අගමැති අප්සට් එකේ අහනව...
"ඉතිං මම හිනා වුණායැ ඔයාලගෙ අධ්‍යාපන ඇමති, ආර්ථික සංවර්ධන ඇමති, නීතිය හා සාමය පිළිබඳ ඇමති, විද්‍යා හා තාක්ෂණ ඇමති කියල කියනකොට? හරි නං මං හතර ගුණයක් හිනා වෙන්ඩ එපැයි..."
ඔය අඹගෙඩි රටේ ජනාධිපති කෙනෙක් වරක් ඊශ්‍රායෙල් ගිහිං, එහෙ දි මළා. ඊශ්‍රායෙල් රජයෙන් ඇහුවා, අපි මෙතුම ව මෙහෙ මිහිදන් කරන්නං කියලා. නමුත් අඹ රටේ කට්ටිය ඒකට කැමති වුණේ නෑ. ඒකට හේතුව හැටියට කිව්වෙ,
"එක සැරයක් ඔයාලගෙ රටේ කුරුසෙට තියල ඇණ ගහල මරපු කෙනෙක්, වළලලා, දවස් තුනකින් ආපහු නැගිට්ටා. අපට බෑ ඒ වගේ රිස්ක් එකක් ගන්න. ඒ නිසා අපි මෙතුමගෙ මෘත දේහය ගෙනිහිං අපේ රටට, රාජ්‍ය ගෞරව ඇතුව ආදාහණය කරනව."
දවසක් අඹගෙඩිය වගේ රටේ මනුස්සයෙක්, "බලු ආණ්ඩුව" කියල බැණල... එදා රෑම ඌව උස්සලා ගෙනිහිං ප්‍රශ්න කළාලු, නිල නොලත් පොලිසිය විසින්...
එතන දි අරූ කිව්වලු, "මං බලු ආණ්ඩුව කිව්වෙ මේ රටේ ආණ්ඩුව ගැන නෙමෙයි, වෙන රටක ආණ්ඩුවක් ගැන" කියල.
ඒ වුණාට නිල නොලත් පොලිස් කාරයන්ගෙ නායකය, රැවටුනේ නෑලු.
"තෝ කෙහෙ ද බොල මාව තම්බන්නෙ?" පොර ඇහුවලු කේන්තියෙන්... "වෙන කොයි රටේ ද බොල බලු ආණ්ඩුවක් තියෙන්නෙ?"
ඒ කිව්ව ම තව කතාවක් මතක් වුණා.
දවසක් හිටපු ජනාධිපති කෙනෙක්ට "පිස්සා" කියල. (ඔව්. අර අඹගෙඩි රටේ තමයි) ඒ මනුස්සයට විරුද්ධව නඩුවක් විභාග කළා ලු. අන්තිමේ නඩු කාරය තීන්දුව ප්‍රකාශ කරද්දි කිව්වලු, "යුෂ්මතාට විරුද්ධව තියෙන චෝදනා දෙක ම ඔප්පු වුණා. එකක් තමයි රටේ ජනාධිපති ට අපහාස කිරීම. අනික තමයි, රටේ වැදගත් රාජ්‍ය රහසක් ප්‍රසිද්ධියේ හෙළි කිරීම." කියලා
තව කතාවක් කියන්ඩ ද? එපා? හා එහෙනං යන්නං. කියවලා කමෙන්ටුවක් දානවනං, වෙරි නයිස්...!
