තරහ ඇති වුණ විට වළක්වාගන්නේ කොහොමද - ඩ්‍රැකියාගේ වෙසක් කළාපය

වෙසක් මාසය උදා වුණා. අපි පොඩි සන්දියෙ, අවුරුදු කාලෙ හිතේ පිරිලා තියෙන සතුටු හැඟීම වෙනස් වෙලා වෙසක් මාසය එනකොට අමුතුම ප්‍රබෝධයක් දැනෙනවා. ඒ කාලේ ටීවී චැනල්, රේඩියෝ චැනල් අපේ සංස්කෘතිකාංග අයිති කරගෙන මාකට් කරන සිරිතක් තිබුණෙ නෑ. කඩවල් වල තිබුණෙත් බකට්, සව්කොළ, කොඩි, වෙස්මූණු විතරයි. දැන් වගේ රෙඩිමේඩ් වෙසක් තිබ්බෙ නෑ. ඉතින් පොඩි ඩ්‍රැකියටත් ඉවසුමක් නෑ. උණබට කපනවා, වෙසක් කූඩු හදනවා, අයියත් එක්ක තරඟෙට වෙසක් කූඩු අලවලා සරසනවා, ඒකාලෙ අපේ ගමෙන් බාගෙකට ලයිට් තිබ්බෙ නෑ.ඒක ලක්ෂරි පහසුකමක්. ඉතින් වෙසක් කූඩුවෙ භූමිතෙල් පානක් එල්ලනවා. සමහර වෙලාවල, ඒකෙන්ම වෙසක් කූඩුව ගිණිගන්නවා. දන්සැල් වඳින්න යන්නෙ කොල්ලො රංචුව පිටින්මයි. බීම දන්සැළකින් වීදුරු දහයක්වත් බොන්න පුළුවන් වෙච්ච අපේ සිරිබෝ අයියා තමයි දන්සැල් සබ්ජෙක්ට් එක ගැන වීරයා වුනේ. දන්සැල් වැදලා ගෙදර ඇවිත් පාට පාටින් චූ කළා කියලා සිරිබෝවා කිව්වා දවසක්.

වෙසක් අසිරිය මතක් කරගෙන ඩ්‍රැකියා පටන් ගත්තා වෙසක් කළාපයක්. ඒක පුළු පුළුවන් විදිහට අප්ඩේට් කරන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා. ඉස්ඉස්සෙල්ලාම අපි පටන් ගම්මු මොකක් හරි වැඩක් ඇති දේකින්. බුද්ධ දර්ශනයෙන් ඩ්‍රැකියට වැඩක් තියෙනම දේ තමයි, ඇන්ගර් මැනේජ්මන්ට් හෙවත් කෝපය කලමනාකරණය කිරීම.  මොකද මිසිස් ඩ්‍රැකී දකින විදිහට ඩ්‍රැකියගෙ තියෙන එකම නරක දේ තමයි කේන්ති යන එක. (කෝපයෙ මොනවද කළමනාකරණය කරන්න තියෙන්නෙ? ඒක වළක්වගන්නනෙ තියෙන්නෙ. ඔන්න ඉතින් මළ පනිනවා.) සූත්‍ර පිටකයෙ තියෙන දුතිය ආඝාත පටිවිනය සූත්‍රයෙ, සැරියුත් හාමුදුරුවො විස්තර කරනවා කෙනෙක් ගැන කේන්ති ගියාම කරන්න ඕනෙ දේවල් ගැන.

(සූත්‍ර පිටකය තියෙන්නෙ සජ්ඣායනා කරලා සෙත සළසගන්න නෙවෙයි. ඒ වුණාට අපේ බෞද්ධයින් කරන්නෙම ඒකනේ. සූත්‍ර පිටකයෙ තියෙන්නෙ බුදුන් වහන්සේ ගේ දර්ශනය. අපි කරන්න ඕනෙ වෙන්නෙ ඒක හදාරලා, බුද්ධ දර්ශනය තේරුම් අරං, ජීවිතය දියුණු කරගන්න එකයි.)

දුතිය ආඝාත පටිවිනය සූත්‍රයෙන් මම උපුටාගත්ත දේ:

පාංශුකූලික හාමුදුරු කෙනෙක් පාරක යද්දි, දකිනවා දිරාගිය රෙදි කෑල්ලක්. ඒ දැකලා, ඒ හාමුදුරුවො ඒක එක පයකින් පාගගෙන, අනිත් පයින් දිගහැරලා බලනවා, වැඩකට ගන්න පුළුවන් පොඩි කොටසක්වත් තියෙයිද කියලා.

ඒ වගේ, ඔන්න කෙනෙක් ඉන්නවා, එයා  ගෙ හැසීරීම අන්තිම නරකයි. වචන වලින් හරිම ගුණවත්. එයාගෙ ක්‍රියාව ගැන කේන්ති ආවොත්, කමක් නෑ අඩුගානේ එයාගෙ වචන හරි හොඳයිනේ කියලා තරහ නිවාගන්න පුළුවන්.

ගමනක් යද්දි වෙහෙසින් හෙම්බත් වුණු තිබහෙන් දිව ගිළෙන්න එන වෙලාවක දකින්න ලැබෙනවා, දිය සෙවෙළ, පෙඳ, පාසි, පෙණ පිරිච්ච පොකුණක්. ඒත් තිබහ නිසාම අර මනුස්සයා, අතින් පෙණ, පාසි ඈත් මෑත් කරලා, වතුර බොනවා.

ඒ වගේ, කෙනෙක් ගේ වචන අන්තිම නරකයි. විශ්වාස කරන්න බැරි පොරොන්දුත් දෙනවා. ඒ වුනාට අනිත් අයට හරියට උදව් කරනවා. මඟ හරින්නෙ නෑ. ක්‍රියාවෙන් අන්තිම හොඳයි. ඒ වගේ කෙනෙක් ගැන කේන්ති ගිය වෙලාවක, එයාගෙ වචන ගැන නොහිතා, ක්‍රියාව ගැන හිතලා තරහ නිවාගන්න පුළුවන්.

කලින් කිව්වා වගේම හෙම්බත් වුණ, තිබහෙන් පෙළුණු කෙනෙක් දකිනවා, ගව කුරයකින් හෑරුණු වළක දිය පොදක් තියෙනවා. එයා හිතනවා, මම මේකෙන් හරි දිය බිව්වෙ නැත්නම් මම කළන්තෙ දායි. මේකෙ දිය අතින් ගන්න ගියොත් මඩ වෙනවා. ඒ නිසා තිරිසනෙක් වගේ හතරපයින් වැටිලා කට තියලා වත් බොන්න ඕනෙ කියලා.

ඒ වගේ, කෙනෙක් කරන්නෙත් අන්තිම පහත් වැඩ. කියන්නෙත් ඊට අන්ත දේවල්. හැබැයි ඉඳ හිට හරි එයාට යහපත් දේවල් ගැන හිතෙනවා. එහෙම කෙනෙක් ගැන තරහක් ඇති වුණොත් අර ඉඳ හිට හරි එයාගෙ හිතේ ඇති වෙන හොඳ ගැන හිතලා කේන්තිය නිවාගන්න පුළුවන්.

ආබාධිත කෙනෙක්, ලෙඩ වෙලා, දුර ගමනක් යනවා. එයාට යන්න තියෙන දුරත් වැඩියි. ආපහු ගෙදර යන්න තියෙන දුරත් වැඩියි. හොඳ කෑමක් බීමක් ලැබෙන්නෙත් නෑ, බෙහෙතක්, උපස්ථානයක් ලැබෙන්නෙත් නෑ. කවුරුවත් එයාට යන්න උපකාර කරන්නෙත් නෑ. ඒ වගේ කෙනෙක් දැක්කම හිතෙනවා, ‘අනේ මේ මනුස්සයා, එයාට හොඳ කෑම ටිකක්, බෙහෙත් ටිකක් ලැබෙනවා නම්, එයාට උපස්ථානය කරන්න කෙනෙක් ඉන්නවනම්, එයාව උස්සගෙන අරන් යන්න කෙනෙක් ඉන්නවනම්‘ කියලා. මේ මනුස්සයට අනතුරක් වෙනවට අපේ තියෙන මානුෂිකබව නිසා අපි කැමති නෑ.

ඒ වගේ, කෙනෙක් ගෙ වචනත් අන්තිම නරකයි. ගතිගුණත් අන්තිම නරකයි. මිනිහා හොඳ දෙයක් ගැන ඉඳ හිටවත් හිතන්නෙත් නෑ. එහෙම වෙන්නෙ එයා ට හොඳ ආශ්‍රයක් ලැබිලා නැති නිසා වෙන්න පුළුවන්. ඒ වගේ කෙනෙක් ගැන අපි අනුකම්පාවෙන් බැලුවොත්, කරුණාව ම දක්වන්න පුළුවන්.

පිරිසිදු සීතල වතුර පිරුණු, ගස් සෙවණින් වට වුණු පොකුණකට ගමන් වෙහෙසින් මිරිකුණු, තිබහෙන් කළන්ත වෙන්න යන කෙනෙක් එනවා. එයාට හොඳට වතුර බීලා, නාලා, ගස් සෙවණේ විවේක ගන්න පුළුවන් වෙනවා.

ඒ වගේ, හොඳ වචන කතා කරන, ගුණවත්, හොඳ දේවල් ගැන හිතන කෙනෙක් ඉන්නවානම්, එයා ගේ හොඳ වචන, හොඳ ක්‍රියා, හොඳ සංකල්පනා ගැනම තමයි අපේ හිත යොමුවෙන්නෙ. මොන හේතුවකට හරි එයා ගැන තරහක් ඇති වුණත්, ඒක නිවෙනවා.

කේන්තිය, ද්වේෂය, අපේ හිත ලෙඩ කරවනවා. ඒකෙන් විනාශ වෙන්නෙ අපේ මනසෙ තියෙන සැනසිල්ලයි. ඉතින් ඒ ගැන හොයද්දි මට බුද්ධ දර්ශනයෙන් හම්බවුණු තියරිය තමයි මේ. කොච්චර ගැඹුරුද, කොච්චර සරළද?

වෙසක් කළාපයේ තවත් ලිපියකින් හමුවෙමු. එතෙක් ඔබෙන් සමුගන්නා මම, සත්ගුණවත් ඩ්‍රැකී උපාසක.

පින්තූරය ණයට ගත්තෙ (ආපහු දෙන්න බලාගෙන) : http://farm1.staticflickr.com/15/68831676_8276fd4252_z.jpg?zz=1
ප/ලි 
මේ ගැන හොයද්දි මට http://amadamvila.net කියලා සයිට් එකක් හම්බවුණා.
වෙසක් උනාට බේගලයක් ඇදබාන්නෙ නැතුව හරිම අමාරුයි. නිකං කෑවෙ නෑ වගේ.