ඓතිහාසික සහ පුරාවිද්‍යාත්මක හිනා කතා

https://gath.files.wordpress.com/
2017/05/finding-cell-phone-on-dig.jpg

ලියන්න දේවල් ගොඩක් තියෙද්දි, ඒකට  මහන්සි වෙන්න කාලය හොඳටම මදි උනහම නිකං පිස්සු වගේ වෙනව. ඒ නිසා පාලුව මැකෙන්නයි මගෙ හිත නිදහස් වෙන්නයි එක්ක, ලියන්න හිතුන මට මතකෙට එන විහිළු කතා ටිකක්...

ඕං ටූටන්කාමන්ගෙ මමිය තිබ්බ සකොෆගස් එකේ තිබුණලු පැපිරස් කෑල්ලක්. ටූටා එහා ලෝකෙට ගෙනියන්න ගත්තු ලියවිල්ලක්... හාවඩ් කාටර් (ටූටන්කාමන්ගෙ පිරමීඩෙ ඇරල, ඒක ඇතුළට ගියපු පුරාවිද්‍යාඥයා) ඒක අමාරුවෙං කියවල බලද්දි, ඒක ටූටගෙ සපත්තුවක් කැඩිල හදන්ඩ දීපු කාර්මිකයෙක් ලියල දීපු රිසිට් එකක්.

ඒකෙ උඩම තිබුණු හයිරොග්ලිපික් ලෝගො එක, කයිරෝ වල කඩේක ගහල තියෙනව දැක්ක කියල කාටර්ට මතකයි. ඉතිං කයිරෝ ගිය වෙලාවක කාටර් ඒ කඩේට ගියාලු. එතන කවුන්ටරේ හිටපු ළමයට කාටර් මොකුත් නොකියා අර පැපිරස් එක පෙන්නුවලු.

ඒ ළමය අර පැපිරස් එක අරං ඇතුලට ගියාලු. ගිහිං විනාඩි පහකිං විතර එළියට ඇවිත් ඇහුවලු,

“අර... පොයින්ටඩ් කර්වි බ්‍රවුන් කලර් ඇන්ටික් ෂූ එක නේද සර්...?“ කියල. කාටර් ඔළුව වැනුවලු ඔව් කියන්ඩ.

“අනේ එක්ස්ට්‍රීම්ලි සොරි...“ කෙල්ල කිව්වලු... “...තාම රෙපෙයාර් කරල ඉවර නෑ... සර්ට පුළුවනිද තව සතියකිං විතර ඇවිත් බලන්න...?“

ඕං දවසක් ලන්ඩන් කටුගේ බලන්න අධ්‍යාපන චාරිකාවක් ආව ළමයි ටිකක්,  ඒකෙ  තිබ්බ මමියක් ගාව ඉඳං කතා වෙනවලු:

1 ළමෙය - "අර මොකද්ද ඒකෙ 3500 BC කියල ගහල තියෙන්නෙ?
2 ළමෙය - "ඔය යකා මැරෙන්ඩ ඇත්තෙ වාහනේක හැප්පිල. ඕකව හප්පගෙන ගියපු වාහනේ නම්බරේ වෙන්ඩැති ඔය ගහල තියෙන්නෙ.“

ඕං දවසක් ඉබ්බන්කටුව සුසානභූමිය බලන්ඩ ගියපු කොළඹ ටුවරිස් කෙනෙක්, ඒ ළඟ හිටපු ගම් වැසියෙක්ගෙං ඇහුවලු, "අංකල් මේ නටඹුන් කොච්චර පරණද?“ කියල.

“අවුරුදු තිස්දාස් තිස් පහයි“ අංකලුත් ගත් කටටම කිව්වලු.

“ඈ...!“ අර ලෝකල් ටුවරිස් ගෙ ඇස් උඩ ගියාලු පුදුමෙට. “අංකල් කොහොමද හරියටම ගාණ කිව්වෙ?“

“එකදාස් නමසිය අසූදෙකේ ඔය නටඹුන් හාරන්ඩ ආවනෙ මද්දියම සඟිස්කුරුත මහත්තුරු... ඒ ඈයො කිව්ව මේ නටඹුන් අවුරුදු තිස්දාහක් පරණයි කියල. ඉතිං දැං දෙදාස් දාහතනෙ. මේ අවුරුද්ද වෙනකොට මෙව්වට වයස අවුරුදු තිස්දාස් තිස්පහයි...“ අංකලුත් හිනාවෙලා හෙම කිව්වලු.

ඉබ්බන්කටුව මෙගලිතික සුසාන
http://www.dinamina.lk/sites/default/files/news
/2015/06/24/mainimage/din-06-25-nn-02-dim24062015.jpg

ඔය ටුවරිස් ම ගියාලු දවසක් ගඩලාදෙණිය, ඇම්බැක්ක පැත්තෙ. ඒ ගිය වෙලේ ආරංචි උනාලු රොබට් නොක්ස් හිටපු එළදැත්ත ගම තියෙන්නෙ ඔය කිට්ටුව කියල. ඉතිං උන්දැ ඒ පැත්තෙත් ගියාලු පරණ දේවලට තියෙන ආසාවට. ගිහිං ගමේ වයස පහේ උදවියගෙං, ත්‍රී වීල් කාරයිංගෙං එහෙම අහනවලු, “මේ ගමේ නේද රොබට් නොක්ස් උන්නෙ?“ “එයා හිටියෙ කොයි ඉසව්වෙද?“ “එයා පාවිච්චි කරපුව එහෙම නැද්ද?“ වගේ ප්‍රශ්න. එහෙම කතා කර කර ඉද්දි ගමේ එක ගෙදරක අංකල් කෙනෙක් පෙන්නුවලු හොඳටම ගෙවිච්ච උදළු කෙටියක්. පෙන්නල කිව්වලු, “මේ තමයි රොබට් නොක්ස් පාවිච්චි කරපු උදැල්ල“ කියල. 

ටුවරිසුත් හොඳට බැලුවලු උදැල්ල අතට අරං... 

“ඈ...! මේක කිඹුල උදැල්ලක් නෙ...“ 

“මේකනෙ මහත්තයො...“ අංකල් කිව්වලු. “රොබට් නොක්ස් ගෙ උදැල්ල තමා මේ. එයා ගෙ කාලෙ තිබ්බ තලේ ගෙවිල ගියාට පස්සෙ අලුත් තලෙයක් දාල තියෙනව. මිට දිරල ගියාට පස්සෙ අලුතිං මිටත් ගහල තියෙනව. ඔය විදිහට දහ - පාළොස් සැරෙයක් මිටයි තලෙයි අලුත් කළාට මොකද, මේක රොබට් නොක්ස්ගෙ උදැල්ලම තමයි...“

අපි විද්‍යාලංකාර පිරිවෙණේ බාහිර උපාධිය කරද්දි, අපිට පුරාවිද්‍යාව උගන්නපු ලොකු සර්, ශාන්ත බණ්ඩාරනායක මහත්තෙය ගෙ ගම ඔය එළදැත්තට අල්ලපු ගම. අපි දවසක් එයාගෙ අම්මගෙ මළගෙදර ගිය වෙලේ තමයි ඒක දැනගත්තෙ. ඉතිං මං ඔය කතාව එයාගෙං ඇහුවම එයා අපිට කිව්ව, ඔය විදිහටම මින්නේරිය පැත්තෙ තියෙනවලු මහසෙන් රජ්ජුරුවො මින්නේරිය වැවේ වැව්බැම්මෙ මංගල පස් පිඩැල්ල කපපු උදැල්ල...

ඊශ්‍රායෙල් කාන්තාර ප්‍රදේශෙක කැණීම් කරපු පුරාවිද්‍යාඥයෙකුට හම්බුණා මමියක්. එයා ඒක උඩිං පල්ලෙං පරීක්ෂා කරල භාරදුන්න කෞතුකාගාරෙකට. භාර දෙනකොට කිව්වලු, “ මේ අවුරුදු තුන්දාහකට එහා පරණ මමියක්. මේ පුද්ගලය මැරිල තියෙන්න‍ෙ හාට් ඇටෑක් එකකිං.“ කියල.

කෞතුකාගාරෙ විද්‍යාඥයො කීප දෙනෙක් එකතු වෙලා මාස තුනක් විතර මේ මමිය පරීක්ෂා කරල අන්තිමට හොයාගත්තලු මේ පුරාවිද්‍යාඥය කියපු කතාව ඇත්ත බව. 

පස්සෙ දවසක කටුගෙයි අධ්‍යක්ෂ මේ පුරාවිද්‍යාඥය හම්බුණු වෙලාවක ඇහුවලු, “කොහොමද ඔයා අර තරම් දක්ෂ විදිහට අර මමිය අයිති මනුස්සය මියගිය හේතුව හොයාගත්තෙ?“ කියල.

පුරාවිද්‍යාඥ ඇහුවලු, “ඇයි ඔයා දැක්කෙ නැද්ද එයාගෙ අතේ පරණ ලියවිල්ලක් තිබුණ?“

“දැක්ක... ඉතිං?“ 

“ඉතිං ඒක මං කියෙව්ව. ඒකෙ තිබුණෙ බෙටිං සෙන්ටර් එකක රිසිට් එකක්. උන්දැ ඔට්ටු අල්ලල තිබුණ ගොලායත් දිනන බවට රිදී ශෙකල් දහදාහක්...“