මෞඉගෙ කතා - තවත් කොටසක්...

කලින් ලියපු මෞඉ ගෙ කතා

1. කොටස

2. කොටස

3. කොටස

මේ කතා පළකරන්න පරක්කු වුනේ මේ කතාවල තියෙන ප්‍රචණ්ඩත්වය අඩු කරන්න විදිහක් ගැන කල්පනා කරන්න සිද්ධවුනු නිසයි. නමුත් එහෙම කළානම් මුල් කතාව මා අතින් විකෘති වෙනවා. මේවා දරුවන්ට කියා දෙද්දි ප්‍රචණ්ඩකාරී කොටස් අඩු කරලා කියා දෙන්න කියලා ඉල්ලා හිටිනවා මුලින්ම.

මෞඉ සහ ටූනා

මෞඉ ගෙ භාර්යාව වුනේ හීනා-අ-ටෙ-ලෙපෝ. (වගුරේ දියණිය) එ් දෙන්නා තමන්ගෙ පිදුරු සෙවි කළ පැල්පත තනාගෙන හිටියෙ ගං ඉවුරක. හීනා ගෙදර වැඩපළට වතුර ගෙනාවෙ ඒ ගඟෙන්.

දවසක් ලබුකැටය අරං හීනා ගඟට ගිය වෙලාවක  ටූනා-රෝආ හෙවත් දිග ආඳා දැක්කා. ඌ ගං ඉවුරට පීනගෙන ඇවිත් එයාට වලිගෙන් ගැහුවා. ඒ පාරට ගඟට වැටුණු හීනා, ආඳගෙ වලිගෙ තිබුණු සෙවළ වලින් නෑවිලා ගියා.

හීනා මෞඉට ඒ ගැන වචනයක්වත් කිව්වෙ නෑ. ඒත් අනිත් දවසෙත් ඔය අකරතැබ්බයටම මූණ දෙන්න එයාට සිද්ධ වුනා.

ඒ ගමන හොඳටම කේන්ති ගියපු හීනා, මෞඉට කිව්වා වෙච්ච කරදරය.

(සමහර නවසීලන්ත කතා වලට අනුව, ටූනා-රෝආ කියන්නෙ ගඟෙන් එගොඩ හිටපු ගෝත්‍රයක නායකයෙක්. එයා හීනා ට අවමන් කළා කියල කියනව.

මෞඉ එයාගෙ ඔරුව මුහුදට තල්ලු කරන්න යොදාගත්ත ලැලි පුවරු දෙකක් ගඟ හරහා දාලා ඒදණ්ඩක් හැදුවා. ඒ ළඟ එයා ම-ටෝරි ටෝරි  කියන ගල් පොරොවත් තියාගෙන හැංගිලා උන්නා. අර ටූනා ඒදණ්දිඩෙන්ගේ එගොඩ වුන ගමං මෞඉ හැංගිලා හිටපු තැනිං එළියට ඇවිත් පොරොවෙන් ගහලා ටූනා ගෙ හිස කඳෙන් වෙන් කළා.)

අනික් පුරාවෘත්ත වලට අනුව, ටූනා-රෝආ කියන්නෙ ලොකු ආඳෙක්.

ඔය ආඳා හීනාට හිරිහැර කළා විතරක් නෙවෙයි, මෞඉගෙ ළමයි දෙන්නෙකුත් ගිළදැම්මා. ඉතිං මෞඉ ගෙ කේන්තිය තව තවත් වැඩි උනා.

මෞඉ දවස් ගානක් මහන්සිවෙලා ආඳා හැංගිලා හිටපු ගුහාව හොයාගත්තා. ඒක තිබුණෙ මෞඉගෙ පැල්පත අසලින් ගළා ගෙන ගිය ගඟේ.

මෞඉට තේරුනා ආඳට පහර දෙන්න නම් ඌ වතුරෙන් එළියට ගන්න ඕනෙ කියල. ඒ නිසා එයා කැළේට ගිහිං ගොඩක් පුද පූජා පවත්වලා, තෝරාගත්ත ගස් වලින් හදාගත්තා හීනි ඉස්කෝප්පයකුත්, හෙල්ල කීපයකුත්. ඒවයින් එයා ගඟේ ඉඳං පිටතට ඇළක් කැපුවා. ඒ ඇලෙන් වතුර බස්සවලා ආඳා හිටපු ගුහාවෙ වතුර හිස් කළා.

ඊට පස්සෙ මෞඉ හයිය ඇති දැළක් අර ඇළ හරහට බැන්දා. ඒක බැඳලා, එයා වැස්ස වස්සවන්න මන්තර මතුරමින් පූජා පැවැත්තුවා. ඒ එක්කම වැස්ස වැහැලා, ගඟ පිටාර යන්න පටං ගත්තා ආඳා හිටපු ගුහාව පිරිලා ආඳව ගහගෙන ඇවිත් දැලේ පැටළුනා.

ගල් පොර‍ොව අතට ගත්ත මෞඉ දුවගෙන ගිහිං ආඳට පහර දුන්නා මුල්ම පහරින් ආඳගෙ හිස වෙන් වුනා. තවත් පහර කීපයකින් ආඳා කෑලි කීපයකට කැපිලා වෙන් වුනා.

ආඳගෙ ඔළුවයි වලිගෙයි ගිහිං දැම්මා මුහුදට. ඒ ඔළුවෙන් මුහුදේ මාලු බිහි වුනා. වලිගෙන් තමයි විශාල මුහුදු ආඳා හැදුනේ. අනිත් කෑලි වලින් මුහුදේ ඉන්න භයංකර සත්තු බිහිවුනා. ගඟට වැටුනු කෑලි මිරිදිය ආඳුන් බට පත් වුනා. ආඳගෙ ඔළුවෙ කෙස් වලින් දියේ හැදෙන වැල් වර්ග බිහිවුනා. 

මෞඉ ටූනා හෙවත් මහා ආඳා මැරුවට පස්සෙ තමයි මිනිස්සු බය නැතුව ආඳ මාලු කන්න පටන් ගත්තයි කියන්නෙ.

තවත් නවසීලන්ත කතාවක තියෙනව මෙහෙම,

ආඳා එන පාර හරහට මෞඉ ලී කොටන් ගොඩක් ඇටෙව්වා. ඒ කරල එයා ඒ අසළ හැංගිලා ඉඳන් හීනාට ගඟට යන්න කිව්වා වෙනද වගේම. හීනා දැක්ක ගමන් ආඳා පීනගෙන ආවා ගං ඉවුරට. ඒ ගමන හීනා ආපහු අර ඇටවුම දිහාට ආවා. ආඳා ඇගේ පස්සෙන්ම ආවා. හීනාත් ඇටවුම පහු කරගෙන මෞඉ හැංගිලා හිටපු තැනටම ආවා. ආඳා ලී කොටන් උඩින් එද්දි කොට ටික ලිස්සලා ගියා. මෞඉ ගල් පොරවෛන් ගහලා ආඳා මරලා කෑලි කෑලි වලට කැපුවා. උගේ වලිගෙන් මහා මුහුදු ආඳා හැදුනා. සමහර කොටස් වලින් මිරිදිය ආඳුන් ඇති වුනා, ආඳගෙ ලේ බිංදු වැටුණු කුරුල්ලන්ගෙ අත්තටුවල රතු පාට පුල්ලි ඇඳුනා. ඒ ලේ වැටුණු ගස් වල දැව රතුපාට ගැහුනා.

සැමෝවා කතාවකට අනුව, (කෙටියෙන් කියන්නෙ) සීනා හෙවත් හීනා ඇති කරපු පොඩි ආඳෙක්, පස්සෙ දැවැන්ත ප්‍රමාණයක් වෙන්න වැඩිලා, හීනා ට හපනවා. එයා ආඳගෙන් බේරෙන්න දුවලා දුවලා ගිහිං අන්තිමේ එක ගමක නායකයෙක් ආඳව මරනව වස දාපු බීම බොන්න දීලා. මිය යන වෙලාවෙ ආඳා හීනා ගෙන් ඉල්ලනව එයාගෙ හිස ගෙනිහිං හීනා ගෙ පැල්පත ගාව වළලන්න කියල. ඒ හිස වළලපු තැනින් කවුරුවත් නොදන්න ගහක් පැළවෙනව. ඒ ගහේ ගෙඩියෙ ලෙල්ල ඉවත් කරපුවාම ඇස් තුනක් මතු වෙනව. ඒ විදිහට ආඳට නිතරම හීනා දිහා බලාගෙන ඉන්න පුළුවන් වෙනව. ඒ ගහ තමයි පොල් ගහ.

මෞඉ මරණය ජයගන්න ගිය හැටි

මෞඉගෙ තාත්තා දවසක් පුතාට කිව්වා, කවදාහරි මෞඉ පුරාණ මිත්තණියක් වන මරණයේ දෙවඟන හෙවත් හිනෙ-නුයි-ටෙ-පො විසින් යටත් කරන බව.

මෞඉ තාත්තගෙන් එයා ගැන වැඩි විස්තර ඇහුවා. අහසත් මුහුදත් එකතු වෙන දිහාවට  අත දික් කරල පෙන්නපු තාත්තා කිව්වා, මරණයේ දෙවඟන රතු ඇස් තියෙන, මනුෂ්‍ය ශරීරයක් තිබුණත් බැරකුඩා මාළුවෙක්ගෙ දත් තියෙන කෙනෙක් කියලා.

බැරකුඩා මාලුවෙකුගේ දත්
http://2.citynews-napolitoday.stgy.ovh/~media/original-hi
/1855141014877/barracuda-4-2.jpg

මෞඉ බයවුනේ නෑ. එයා තාත්තට කිව්වා, “මට පුළුවන් ලේසියෙන්ම හිනෙ-නුයි-ටෙ-පො පරද්දන්න. එතකොට කාටවත්ම මරණයට යටත් වෙන්න ඕනෙ වෙන්නෑ.“ කියල.

ඉතිං මෞඉ එයාගෙ යාළුවන් වුනු කුරුල්ලන් රාශියක් පිරිවරාගෙන පිටත්වුනා, තාත්තා පෙන්නපු දිහාවට.

මරණයේ දෙවඟන හිටපු තැනට ආවට පස්සෙ මෞඉ කුරුල්ලන්ට කිව්වා කිසිම සද්දයක් කරන්න එපා කියල. එහෙම කියල එයා දළඹුවෙක්ගෙ වෙස් අරගෙන හිනෙ-නුයි-ටෙ-පො ගෙ කකුලට ගොඩ වුනා. එයා කල්පනා කළේ දෙවඟනගෙ ගර්භාෂයට ඇතුල් වෙලා කටින් එළියට එන්න. 

මෞඉ දළඹුවෙක් වුනු හැටි දැකපු පිවකවාකා හෙවත් ෆෑන්ටේල් කුරුල්ලට හයියෙන් හිනා ගියා. ඒ සද්දෙට ඇහැරුණු මරණයේ දෙවඟන කකුල් දෙකට මැදිවෙලා හිටපු දළඹුවා පොඩි කරලා මැරුවා.

ෆෑන්ටේල් ද්‍රෝහියා :)
https://i.pinimg.com/736x/4f/ae
/db/4faedb759401345e8e94f6483b2c2aef--fantail-year-.jpg

පක්ෂපාතී පක්ෂියා

මෞඉගෙ හැම කුරුලු යාළුවෙක්ම ඒ වගේ ද්‍රෝහියෙක් නෙවෙයි. 

මේක කලින් කියපු කතාවක පොඩි කොටසක්. 

මෞඉ ඉර අල්ලපු හැටි අපි පළවෙනි කොටසෙදිම කියෙව්වා.  ඒ වැඩේදි මෞඉ එක්ක ගියා එයාගෙ සුරතලා වුනු ටිඑ්කේ හෙවත් සෑදල කුරුල්ලා (saddleback). 

මෞඉ ඉර පායන්න කලින් ටිඒකේට කිව්වා ගෙදර යන්න කියලා. මොකද ඉරේ රස්නෙට කුරුල්ලට අනතුරක් වෙයි කියලා. ඒත් ඌ තමන්ගෙ යාළුව දාල ගියේ නෑ. මෞඉ ඉර අල්ලගනිද්දි ඉරේ රස්නෙට ටිඒකේගෙ පිටේ පිහාටු ඔක්කොම පිච්චුනා. ඒ කැළල අද දක්වාම සෑදල කුරුල්ලන්ගෙ පිටේ තියෙනවා. 

මෞඉගෙ කෙස් උණු වේගෙන එද්දිත් කුරුල්ලා මෞඉ දාල ගියෙ නෑ. අන්තිමේ මෞඉ තමන්ගෙ පිච්චුණු අත් දෙකෙන් ටිඒකේ අල්ලලා ඈතට විසිකළා. එහෙම නොකරන්න කුරුල්ලා පිච්චිලා මැරෙන එක වළක්වන්න බෑ.

saddleback
https://www.birdoftheyear.org.nz/sites/birdoftheyear/files
/styles/bird_popup/public/saddleback.png?itok=UDfykqn-

මූලාශ්‍ර

http://www.sacred-texts.com/pac/maui/maui10.htm

http://www.deeknow.com/notes/maori/maui.html

http://www.tourism.net.nz/new-zealand/about-new-zealand/maui-and-tieke.html