කිරි කිරි බෝලේ, ගූසි ගූසි ගැන්ඩර් සහ රොක් අ බයි බේබි - ළමා කවිවල අඳුරු ඉතිහාසය

රිං අරවුන්ඩ් ද රෝසී

ලංකාවේ පොඩි දරුවො රවුමට හිටගෙන, අත් අල්ලගෙන කැරකෙන සෙල්ලමක් කරනවනෙ "කිරි කිරි බෝලේ - රැළි රැළි මාලේ" කියා පටන් ගන්න කවියක් කියමින්... ඒ වගේම තාලයකට කියන කවියක් තමයි රිං අරවුන්ඩ් ද රෝසී... ඒ කවියත් කිරි කිරි බෝලේ වගේම අත් අල්ලගෙන රවුමට රවුමට කැරකෙමින් කරන සෙල්ලමකට අදාළ කවියක්. පහත තියෙන්නෙ ඒ කවිය.

https://images.fineartamerica.com/images/artworkimages/mediumlarge
/1/ring-of-roses-frederick-morgan.jpg

Ring-a-round the rosie,

A pocket full of posies,

Ashes! Ashes!

We all fall down.

රෝසි වටේ වළල්ලක්

මල් පොකුරු පිරුණු සාක්කුවක්

අළු! අළු!

අපි ඔක්කොම බිම වැටෙනව

(වචනයට වචනය විදිහට කරපු රළු පරිවර්තනය...)

මේ කවියෙ මුල ගැන තියෙනවා මිත්‍යා කතාවක්. (ඒක ඇත්තම ඉතිහාස කතාව නෙවෙයි කියලා තර්ක කරන්න ඕනෙ තරම් සාධක තියෙනවා.)

1430 ගණංවල යුරෝපය වසාගෙන පැතිරිලා ගිය කළු මරණය (Black Death) වසංගතය ගැන මේ කවියෙ පදවලින් කියවෙනවා කියලා සැළකෙනවා. ඒ මේ විදිහට...

හමේ ඇති වෙන රතුපාට රවුම් ආසාදනයක්, තද රෝස පාට පැල්ලමක් වටේට රෝස පාට රවුමක් හිටින පරිදි ඇති වන සමේ ආසාදනයක් පළවෙනි පදයෙන් කියවෙනවා. මේ වසංගතයෙන් බේරෙන්න බෙහෙත් ලෙස සැළකුණු කොළ. දලු, රිකිලි ආදිය සාක්කුවේ දාගෙන එන්න යන්න පුරුදු වෙලා හිටපු මිනිස්සු දෙවන පදයෙන් කියවෙනවා. "ඈෂස්" කියන තුන් වෙනි පදේ ඊට ටිකක් පරණ අනුවාදයේ දි කියවුනේ "ආ ටිෂූ" කියලයි. එකෙන් කිවිසුම් යාම ඇඟවෙනවා. ඊට පස්සෙ වසංගතයෙන් රෝගාතුර වෙන මිනිස්සු අන්තිමේ බිම වැටිලා මිය යාම අවසාන පදයෙන් කියවෙනවා...

ඒත් මේ කවිය ඊට කලින් අනුවාද වලදි, ඒ වගේම රටින් රටට වෙනස් වන අනුවාද වලදි මේ පද ම යෙදෙන්නේ නෑ. ඒ වගේම සමේ ආසාදනයක් එක්ක කිවිසුම් යාමක් තිබුණු වසංගතයක් ගැන ඓතිහාසික තොරතුරුත් දකින්න නෑ. ඒ නිසා මේ පරණ මුල් ගැන තියෙන කතාවත් මිත්‍යා කතාවක් ම තමයි කියලයි බොහෝ දෙනා පිළිගන්නේ.

ගූසි ගූසි ගැන්ඩර්

මේ කවිය නම් බොහොම අපූරු ඉතිහාස කතාවක් කියනව... මෙන්න කවිය:

Goosey Goosey Gander where shall I wander,

Upstairs, downstairs and in my lady's chamber

There I met an old man who wouldn't say his prayers,

I took him by the left leg and threw him down the stairs.

පාත්ත පාත්ත පාත්තයා - මම කොහෙද කරක් ගහන්නෙ

උඩ තට්ටුවෙ යට තට්ටුවෙ සහ කාන්තාවගෙ කාමරේ

එතන මට අහුවුුුුණා යාඥා නොකරන නාකියෙක්

මං උන්දැගෙ වම් කකුලෙන් ඇදල අරං පඩිපෙලෙන් පහළට විසි කළා

http://4.bp.blogspot.com/-V7Gh3fsxBcs/Us7qVcKA_dI/AAAAAAAAA6Q
/5aYDUmutoOE/s1600/Goosey-Goosey-Gander-where-shall-I-wander.jpg

16 වන සියවසේ එංගලන්තයේ කතෝලික පූජකවරු අප්‍රසාදයට ලක් වුණු කොටසක් වුණා. බහුතරයක් දෙනා දූෂිතයන් විදිහට හංවඩු ගැහිලා හිටියෙ. මේ කවියෙ කියන නාකි මිනිහා, ඒ විදිහෙ කතෝලික පූජකවරයෙක්. පාත්තයන් කියලා ඒ කාලයේ හැඳින්වුනේ ගණිකාවො... ඒ කියන්නෙ මේ පූජකවරයා අහුවුණේ ගණිකාවකගෙ කාමරේ ඉඳලා. 

ඒ කාලෙ සැබෑ පූජකවරයෙක්ද කියලා හඳුනගන්න, යාඥාවක් කියන්න කියල කියන එක සාධාරණයි. (එක කාලයක බාල්දියක් පෙන්නලා මේ මොකද්ද කියල ඇහුව වගේ) 16 වන සියවසේ දි ලතින් භාෂාවෙන් යාඥා කිරීම පරණ සිරිත. ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් කීම අලුත්... ඉතින් මේ පූජකවරයට ඉංග්‍රීසි යාඥාවක් කියන්න බැරිවෙලා. ඉතින් කකුලෙන් අල්ලලා ඇදල අරං පඩිපෙළෙන් පහළට විසි කරලා...

තව මතයකට අනුුව, 16 වන සියවසේ එංගලන්තයේ රෙපරමාදු ආගම ට අනුග්‍රහ දැක්වූ රජය විසින් කතෝලිකයන් මර්ධනය කෙරුණා. ඒ කාලෙ කතෝලික ගෙවල් වල පූජක ගුළ කියලා තැනක් තිබුණා පූජකවරුන් හංගලා තියාගන්න. එහෙම කෙනෙක් අහුවුණොත් කකුලෙන් ඇදල අරං පඩිපෙළෙන් පහළට තල්ලු කරලා මරල දාන සිරිතක් තිබුණා ලු...

රොක් අ බයි බේබි

මේකත් එංගලන්තෙ රජ පවුලේ කතාවක් ගැබ් වුණු කවියක්...

Rock-a-bye baby on the treetop,

When the wind blows, the cradle will rock.

When the bough breaks, the cradle will fall,

And down will come baby, cradle and all.

නැළවේ බබා ගහ මුදුනේ

සුළඟ හමද්දි තොටිල්ල පැද්දේ

අත්ත කැඩුණහම තොටිල්ල වැටේවි

බබයි තොටිල්ලයි ඔක්කොම බිම වැටෙයි

https://i.etsystatic.com/6911039/r/il/d4ffb7
/609084398/il_794xN.609084398_1d8s.jpg

දෙවෙනි ජේම්ස් රජතුමා ට කතෝලික උරුමක්කාරයෙක් සිටිය යුතු නිසා, රජ වාසල දරු ප්‍රසූතිය සිද්ධ වෙන කුටිය ට පිරිමි
දරුවෙන් හොරෙන් අරගෙන ගිහින් තිබ්බා කියා විශ්වාස කරනවා. ඒ දරුවා රජ ගෙදර කියන තොටිල්ලේ සිටියත්, රජුගේ නෑදෑයන් කියන සුළඟ විසින් බිමට පෙරලලා දාන්න පුළුවන් විදිහෙ අවදානම් තැනකයි සිටියේ... ඒක හරියටම දරුවෙක් ‌තොටිල්ල සමඟින් ගහක් මුදුනේ තැබීම ට සමානයි.