කන්දේ සුරඟන සහ වීදුරු ශිල්පියා

පීටර් නම් වීදුරු ශිල්පියා දිළින්දෙක්. ඔහුට සිටි එක ම පුතා අන්ධයි. දරුවා උදෙන් ම “තාත්තා... තාත්තා...“ කියමින් දුවගෙන එද්දී වැටුණ හැටි දුටු පීටර් ගොඩක් ම දුකට පත් වුණා. ඔහු බිරිඳත් එක්ක කතා කළේ මේ ගැන කරන්න පුළුවන් දේ ගැන.

ස්පෘට්ස්ලන්ඩ් නම් නගරයේ ඇස් වෙද කෙනෙක් ඉන්නවා. ඔහු ගේ වෙදකම් ගැන මුළු පළාතේ ම ප්‍රසිද්ධයි. නමුත් ගැටළුව තමයි මුදල් නැති කම. දැනටමත් පීටර්, පොහොසත් මෝල් හිමියාට සෑහෙන මුදලක් ණයයි. 

කඳුකරයෙන් එහා පැත්තේ ගමක වීදුරු සවිකරන වැඩක් තිබෙන බව පීටර්ට ආරංචියි. ඔහු එහි යන්න ලෑස්තිය. නමුත් බිරිඳ ඔහුට අනතුරු ඇඟවූවා.

“දන්නව නේ ද, ඔය කඳුකරයේ ඉන්නවා සුරංගනාවක්? එයා දකින දකින අයට කරදර කරමින් සතුටු වෙනවා.“

“ඇත්ත. ඒත් ඒ වගේ කෙනෙක්, පොහොසත් මෝල් හිමියා තරම් ම නරක වෙන එකක් නෑ“ පීටර් තමන්ගෙ දරුවා සුවපත් කිරීම වෙනුවෙන් අවදානම භාර ගන්නවා. නමුත් වීදුරු ගන්න උවමනා මුදලවත් ඔහු ළඟ නෑ. 

ඒ අතර, මසුරු මෝල්හිමියා උදෑසන තමන්ගේ කෙත් යාය බලන්නට ගියා. රසැති සහ ගුණැති උදේ ආහාරයෙන් බඩ පිරී සතුටින් සිටි ඔහු දුටු දර්ශනය ඔහුට එතරම් සතුටුදායක වුණේ නෑ. ඔහුගේ දාසයන් වැඩ කරන්නේ කම්මැලි කමින්.

මෝල් හිමියා ඔහුගේ ගණන් තබන සේවකයාට කතා කළේ කෝපයෙන්.

“ටොම්, ටොම්, මෙහෙ එනවා.“

ටොම් දුවගෙන ආවා...

“අර බලනවා. අර දාසයො ඔක්කොම මහ කම්මැලියො. උන් කතා කර කර විවේක ගන්නව. උන්ට කඩිසරව වැඩ කරන්න කියනවා. නැත්තං මං උන්ට ගෙවන පඩියෙන් හොඳ ගාණක් කපල දානව.“

ටොම් ආපහු කෙත් යාය දෙසට දුවගෙන ගියා. 

“වැඩ කරපල්ලා... වැඩ කරපල්ලා“ මෝල් හිමියා කෑගැසුවා.

ටොම් ආපහු දුවගෙන ආවා.

“සර්, වෙළෙන්දො ටිකක් ඇවිල්ලා“

“එක්කරගෙන එනවා බලන්න“

ටොම් වෙළෙන්දන් තුන් දෙනෙක් එක්කරගෙන ආවා.

“මා ළඟ තියෙනවා, ඉස්තරම් තිරිඟු. ගෝණියක් ඩොලර් පහයි සර්...“ එක වෙළෙන්දෙක් කීවා.

ගෝණියක් ඇරලා තිරිඟු අහුරක් අරන් කටේ දාගත්ත මෝල් හිමියා, අප්‍රසන්න විදිහට ආපිට කෙළ ගැහුවා. ඒ තිරිඟු ඇත්තට ම ඉතා ම හොඳයි. නමුත් ඒවාට නියම වටිනාකම ගෙවන්න මෝල් හිමියා සතුටු වුණේ නෑ. “මේ තිරිඟු නීරසයි, ගඳයි, ඒ මදිවට තෙතයි. මට ඕන්නෑ මේව...“

“අනේ නෑ සර්. මේ තිරිඟු හොඳයි. මට කන්න දෙන්න පවුලක් ඉන්නවා. මේවා ගන්න සර්...“ වෙළෙන්දා බැගෑපත් වුනා.

“හොඳයි හොඳයි... කමක් නෑ. මං දෙන්නම් ඩොලර් තුන ගාණෙ“

“ඒකත් ලොකු උදව්වක් සර්.“ වෙළෙන්දා සල්ලි අරගෙන ස්තූති කරලා පිටවෙලා ගියා.

"මගෙ කුඹුරුවලයි මෝලෙයි වැඩ කරන්න බූරුවෙකුයි, දාසයොයි තව ඕනෙ. ඔයාටත් ඕනෙ නං වැඩ කරන්න එන්න." මෝල් හිමියා වෙළෙන්දාට කිව්වා.

තවත් වෙළෙන්දියන් දෙන්නෙක් එළවලු සහ පලතුරු කූඩ දෙකක් ගෙනත්.

මෝල් හිමියා ඒවාත් පරීක්ෂා කරලා බැලුවා. ඒවා නැවුම් බව දුටුවත්, මෝල් හිමියා ඒ බව පෙන්නුවෙ නෑ. ඩොලර් දහයක් සහ අටක් ඒ කූඩ දෙකට වෙළෙන්දියන් ඉල්ලුවේ. 

“මොනවා?“ මෝල් හිමියා පුදුම වුණා. “ඔයාලා විකුණන්නෙ, එලුවො, හරක් ද? ගාණ බොහොම වැඩියි “ 

ඔයාලා විකුණන්නෙ, එලුවො, හරක් ද?

“අනේ සර්“ වෙළෙන්දියො බැගෑපත් වුණා. මේවා හොඳ එළවලු, පළතුරු. අපි මේව විකුණලා අපේ දරු පවුල්වලට කන්න දෙන්නෙ...“

“හොඳයි හොඳයි. මං ඔයාට දෙන්නං ඩොලර් හයක්, ඔයාට දෙන්නං ඩොලර් පහක්“ මෝල් හිමියා තමන්ගෙ පසුම්බියෙන් සල්ලි එලියට ඇද්දා. නමුත් ඒ සල්ලි දෙන්න ම වගේ ගිහින් ආපහු ගත්තා. “ඔයා මට කොච්චරක් ණයයි ද?“

වෙළෙන්දියගේ මූණ දුකෙන් ඇඹුල් වුණා. “ඩොලර් පහළොවයි සර්.“

“ටොම්... ණය පොත ගේන්න මෙහෙට“

ටොම් ලොකු ලෙජරයක් උස්සගෙන දුවගෙන ආවා.

“බලන්න මෙයා කොච්චර ණයයි ද කියලා.“

“ඩොලර් දහ අටයි සර්...“

වෙළ‍ෙන්දිය පුදුම වුණා. “එහෙම වෙන්නෙ කොහොම ද? මාස පහකට කලින් කිව්වෙ පහළොවයි නෙ.“

“ඒක එහෙම තමයි.“ මෝල් හිමියා උත්තර දුන්නා. “මාස පහකට කලින් පහළොවයි, දැන් ඒක දහ අටයි. ලබන මාසෙ වෙද්දි විස්සක් වෙයි. මං මේ ඩොලර් හය ණයෙන් අඩු කරගන්නම්.“

වෙළෙන්දියො දෙන්නා ආපහු යන ගමන් මෝල් හිමියාගේ මසුරු කම සහ කපටි කම ගැන ශාප කළා.

ඒ අතරෙ වීදුරු ශිල්පියා තමන්ගෙ බිරිඳත් පුතාත් එක්ක එන හැටි දුටු මෝල් හිමියා ගේ මුහුණේ සිනාවක් මතුවුණා.

“සුභ උදෑසනක් පීටර්... ඔයා ආවෙ මගෙන් ණයට ගත්ත සල්ලි ගෙවන්න ද?“

“නෑ සර්... මං ආවෙ තව සල්ලි ටිකක් ණයට ඉල්ල ගන්න“ මෝල් හිමියාගේ සිනා මූණ අඳුරු වෙන හැටි දුටු පීටර් මෙහෙමත් කීවා. “කන්දෙන් එහා ගමේ වැඩක් තියෙනවා. මම ඒක ඉවර කරලා, වැඩියෙනුත් එක්ක ගෙවන්නම්.“

“හ්ම්...“ මෝල් හිමියා ටිකක් වෙලා කල්පනා කළා. “හොඳයි. හැබැයි මට වැඩිපුර ආපිට ගෙවන්න වෙනවා.“ මසුරා පීටර් ඉල්ලපු මුදල දුන්නා.

“පොඩ්ඩක් ඉන්න“ පීටර් තමන්ගෙ පවුලෙ අයත් එක්ක ආපිට යන්න හැරෙද්දි ම මෝල් හිමියා ඔවුන් නැවැත්තුවා. “මට තමුසෙ ව විශ්වාස නෑ. ඔය සල්ලි ආපහු ගෙවනකම්, ඔයාගෙ බිරිඳත් දරුවත් මා ළඟ හිටියාවෙ“

“හෑ...!“ පීටර් ට කියවුණා.

"ඔයාට සල්ලි ඕනෙ  ද, නැද් ද?"  මෝල් හිමියා ඇහුවා.

නමුත් බිරිඳ ඔහු අස්වැසුවා. “කමක් නෑ. ඔයා ගිහින් පරිස්සමට ආපහු එනකම් අපි මෙහෙ ඉන්නම්.“

පීටර් දුකෙන් පිටවෙලා ගියා. 

“තාත්තා... අපිව දාල යන්න එපා.“ පුතා කෑ ගැහුවා.

තාත්තා...! යන්ඩ එපා!

“ටොම්...“ මෝල් හිමියා තමන්ගෙ සේවකයාට කතා කළා. “මේ ගැහැණියට කරන්න වැඩ බාර දෙන්න.“

“පීටර්... තමුසෙට බූරුවෙක් එහෙම හම්බුණොත් මට ගේනවා. මං මගෙ මෝලෙ වැඩට බූරුවෙක් හොයනවා.“ මෝල් හිමියා ඈත යමින් හිටපු පීටර්ට කීවා.

*    *    *

ඈතින් බර වීදුරු පොදියක් උස්සගත්ත මනුස්සයෙක් එනවා, කඳුකර සුරංගනාවි දැක්කා. ඇයට විනෝද වෙන්න කාව හරි ලැබෙන්නෙ බොහොම කලාතුරකින්. ඉතින් එයා හිතා ගත්තා ඔහුට විහිළුවක් කරන්න. ඇය විශාල ගසක් විදිහට වෙස් මාරු කරගත්තා.

පීටර්ට වීදුරු ටික උස්සගෙන කැලේ මැදින් ගොඩක් දුර ඇවිත්, හොඳට ම මහන්සියි. ගිමන් හරින්න හොඳ සෙවණක් තියෙන විශාල ගසක් දුටුවෙ ඒ අතරෙ දියි. ඔහු වීදුරු ටික ගසට හේත්තු කරලා, බිම වාඩිවෙලා ගසට හේත්තු වුණා. දන්නෙ ම නැතුව ඔහුට නින්ද ගියා.

අයි ඈම් ගෲට් (ලු)

පීටර් ට නින්ද ගිය බව දුටු ගස, හිනා වුණා. “මං ඔහු හොඳට ම පුදුම කරන්නම්...“ කියපු ගස, අතු දෙකකින් ඔහුගෙ ඔලුවට තට්ටු කරලා, අතුරුදහන් වුණා. පීටර් බිම වැටුණා. විශාල හඬක් නගමින් වීදුරු ටික බිම වැටිලා බිඳුනා.

දැන් මොකද කරන්නේ? වීදුරු ටික කෑලි කෑලි වලට බිඳිලා. දැන් කොහොම ද, වීදුරු වැඩ නිම කරලා, සල්ලි හොයා ගන්නේ? දරුවයි බිරිඳයි නපුරු මෝල් හිමියාගෙන් බේර ගන්නේ, දරුවගේ ඇස් සනීප කරගන්නේ, මේ මොනවත් කර ගන්නේ කොහොම ද?

මේ ගැන හිතද්දි පීටර්ට දැනුණේ පුදුමාකාර දුකක්. ඔහු විලාප තියමින් අඬන්න පටන් ගත්තා.

කඳුකර සුරංගනාවිට පුදුමයි. ඇයි මේ මිනිහා බිඳිච්ච වීදුරුවක් ගැන මේ තරම් අඬන්නේ? “ඒ ඇයි කියලා මං හොයා ගන්න ඕනෙ.“ එහෙම හිතපු සුරඟන, සංචාරකයෙක් විදිහට වෙස් මාරු කරගත්තා.

“මොක ද ඔයාට වුණේ? ඇයි ඔයා අඬන්නේ?“ සංචාරකයා පීටර් ළඟට ඇවිත් ඇහුවා.

“ඔයා කවුද මහත්තෙය? මම මේ අඬන්නෙ, මේ වීදුරු ටික බිඳුනු නිසා. මේ වීදුරු ටික එහා ගමේ ගෙදරකට සවි කරන්න මම අරං ගියෙ. ඒ වැඩෙන් මට ගොඩක් මුදල් ලැබෙනවා. මගෙ පුතාගෙ ඇස් පේන්නෙත් නෑ. ඒ මුදල් වලින් මගෙ දරුවගෙ ඇස් සනීප කරගන්නත්, මෝල් හිමියාට තියෙන ණය ගෙවන්නත් තිබුණා.“

“ඉතින් අඬන්නෙ? තව වීදුරුවක් ගන්න පුළුවන්නෙ.“

“මම හරි දුප්පත්. මේ වීදුරු ටිකත් ගත්තෙ, මෝල් හිමියගෙන් ණයට සල්ලි අරගෙන. ඒ සල්ලි ආපිට ගෙවනකං එයා මගෙ බිරිඳයි දරුවයි එයා ළඟ තියා ගත්තා. මෝල් හිමියා හරිම නපුරුයි, කපටියි.“

“අඬන්න එපා දැන්. මං ඔයාට උදවු කරන්නම්.“

“ඔයා කොහොම ද මට උදවු කරන්නෙ? “

“ඔයා දන්නෑනෙ මම කවුද කියලා. ඔන්න බලා ගන්න.“

එහෙම කියපු සංචාරකයා, එක්වරම කඳුකර සුරංගනාවි බවට පත් වුණා.

“මම ඔයාට උදවු කරන්නම්, ඔය කපටි මෝල් හිමියට හොඳ පාඩමක් උගන්නන්න. මම බූරුවෙක් විදිහට වෙස් මාරු කරගන්නම්. ඔයා ගිහින් බූරුවා මෝල් හිමියාට විකුණලා, ණයත් බේරගෙන, දරු පවුලත් නිදහස් කරගන්න.“

පීටර් එකඟ වුණා.

*    *    *

පීටර් බොහෙම කඩවසම් බූරුවෙකුත් අරගෙන මෝල් හිමියා ගේ ගෙදර ආවා. බූරුවා දැකපු මසුරා බොහොම සතුටු වුණා. නමුත් ඒ බව පිටතට නොපෙන්වන්න මෝල් හිමියා පරිස්සම් වුණා.

“කොහෙන් ද පීටර් මේ බූරුවා?“

“මේ බූරුවා මගෙ සීයගෙත් සීයගේ...“ පීටර් කීවා. “මම එහා ගමට යද්දි එයා මට මුණ ගැහිලා මේ බූරුවා දුන්නෙ. ඩොලර් දෙ දාහකට දෙන්නම් සර්.“

“ඩොලර් දෙ දාහක් හොඳට ම වැඩියි. මූ මහ කම්මැලි පෙනුමයි. ඒ මදිවට කකුලකුත් කොරයි...“ කියනකොට ම බූරුවා මෝල් හිමියගෙ කකුලට පයින් ගහලා, දුවන්න තියා ගත්තා.

“ඔය බූරුවව අල්ලපන්“ කකුල අල්ලගෙන උඩපනිමින් මෝල් හිමියා කෑගැහුවා. 

කකුල කකුල කකුල ආ...!

ටොම් බූරුවා පස්සෙන් දුවන්න ගත්තා. කොයිතරම් වේගයෙන් දිව්වත් ටොම්ට බූරුවා අල්ලගන්න බැරි වුණා. ටොම් අන්තිමේ බිම වැටුණා.

“ඔය බූරුව අල්ලපන්, මං ඩොලර් දාහක් දෙන්නම්.“ මසුරා පීටර්ට කිව්වා. 

“සර් කිව්ව නේ ද, බූරුවා කම්මැලියි, කොර ගහනවයි කියලා. මට දාහක් මදි.“

“හරි හරි, මං එක්දාස් පන්සීයක් දෙන්නං. බූරුව අල්ලල දෙන්න“

පීටර් වැඩේට බැස්සා. “ඔයාගෙ දාසයන්ටත් එන්න කියන්න.“

“මේ බූරුව අල්ලන්න වරෙල්ලා...“ මෝල් හිමියා දාසයන්ට කෑගැහුවා.

“අපිට වැඩියෙන් පඩි ගෙවනව නම් අපි බූරුවා අල්ලන්නම්.“ දාසයොත් එක හඬින් කියා හිටියා.

“හරි හරි. මං පඩි ගෙවන්නම්. බූරුවා අල්ලලා දීපල්ලා.“ මසුරා එකඟ වුණා.

ඒ ගමන ඒ සියලු දෙනාම එකතු වෙලා බූරුවා පස්සෙන් එලවලා, අල්ලා ගත්තා. 

“ටොම්, මේ අයගෙ පඩි ගෙවපන්.“ මෝල් හිමියා මුදල් පසුම්බිය ටොම්ට දුන්නා. පීටර්ටත් ඉල්ලපු ගාණ ලැබුණා. බිරිඳටත් පුතාටත් පීටර් දකින්න ලැබීම ලොකු සතුටක් වුණා. 

ඔහු ආපසු යන්න කලින්, බිරිඳත් පුතාත් බූරුවා ළඟට එක්ක ඇවිත් රහසක් කිව්වා. ඒ තුන් දෙනාම බූරුවාට ආදරෙන් සමු දීලා ගෙදර ගියා.

ටැංකිව් ඩොංකී

මෝල් හිමියාටත් හරි ම සතුටුයි. “ඩොලර් දෙදාස් පන්සීයක් විතර වටින, බොහොම ශක්තිමත් බූරුවෙක් මට බොහොම අඩු ගාණකට ගන්න ලැබුණා. ටොම්, මූට පිදුරු ටිකක් දීහං.“

ටොම් පිදුරු ගේන්න ගියා. 

“පිදුරු? කවු ද පිදුරු කන්නෙ?“ බූරුවා කිව්වා. “රෝස්ට් කරපු හරි තම්බපු හරි ටර්නිප් අලයක් නම් මං ආසයි.“ එහෙම කියලා, බූරුවා අතුරුදන් වුණා.

පිදුරු අරං ආපු ටොම්, බූරුවා හැම තැනම හෙව්වා. අන්තිමේ ඔහු ගිහින් මසුරාට කිව්වා බූරුවා නැති බව. 

“අයියෝ! මගෙ සල්ලී...“ මසුරාට කියවුණා.

අයියෝ සල්ලී!

(ඉහත දැක්වුණේ මධ්‍යම පළාත් පාසල් අතර ඉංග්‍රීසි මාධ්‍ය වේදිකා නාට්‍ය තරගයෙන් දෙවෙනි ස්ථානය ගත් අපේ හුටංබරස් සහ යාළුවන් රංගනයෙන් දායක වුණු වේදිකා නාට්‍යයේ කතාව යි.)

කතාව සහ තිර පිටපත: මේරි ටීචර්
පුහුණු කිරීම සහ සම්බන්ධීකරණය: සශිකලා ටීචර් සහ පවිත්‍රා ටීචර්

රංගනයෙන් දායක වුණේ:

කඳුකර සුරඟන - ආන්‍යා
පීටර් - අභීත
මෝල් හිමියා - ගනිඳු
ටොම් - මැක්
පීටර් ගේ බිරිඳ - තීෂ්‍යා
පීටර් ගේ පුතා - විබෝධ
සංචාරකයා - ලියම්
ගස සහ බූරුවාගේ පිටුපස - සවිදු (හුටංබරස්)
බූරුවාගේ ඉදිරිපස - ශෙනෝන්
වෙළෙන්දෝ - දිස්ම, තුක්ෂතා, සශ්විකා

වමේ සිට - ශෙනෝන්, සවිදු, ලියම්, ගනිඳු, ආන්‍යා, අභීත, විබෝධ, තීෂ්‍යා, දිස්ම, තුක්ෂතා, සශ්විකා, මෑක්